آشنایی با سردخانه آمونیاکی
اهمیت سیستم تبرید
در بخش صنعتی معمولاً به سیستم های تبرید با ظرفیت سرمایشی زیاد نیاز است. قابلیت اطمینان و بهینه سازی انرژی در این حوزه از فناوری تبرید اهمیت ویژه ای دارد، زیرا از یک سو فرآیند های صنعتی معمولاً به صورت شبانه روزی اجرا می شوند و از سوی دیگر به دلیل اندازه سیستم ها، عملیات مقرون به صرفه مورد نیاز است. مبرد های طبیعی R717 (آمونیاک)، R744 (دی اکسید کربن) و R290 (پروپان) کاربرد های بسیار سودمندی در سیستم های تبرید برای مقاصد صنعتی از نظر انرژی و محیط زیست ارائه می دهند.
از آن جایی که این مبرد ها از خواص عمدتاً عالی برخوردار هستند، جنبه های منفی نیز دارند. مبرد آمونیاک بسیار تحریک کننده، سمی، خورنده و مشروط به اشتعال است. پروپان نیز قابل اشتعال است و دی اکسید کربن در غلظت های بالا اثر بی هوشی و خفه کننده دارد.
تبرید آمونیاک در تاسیسات سردخانه صنعتی
اگر چه آمونیاک سمی و خطر ناک در نظر گرفته می شود، اما بوی تحریک کننده آن هشدار های اولیه را برای تخلیه یک منطقه به پرنسل می هد. با این حال، حتی اگر سیستم های برودتی مدرن آمونیاک برای جلو گیری از انتشار تصادفی آمونیاک طراحی شده باشند، اما هر ساله نشت همچنان اتفاق می افتد. برای جلو گیری از حادثه، آموزش مناسب کارکنان ضروری است. برنامه های واکنش اضطراری موثر هستند، اما هر کارمند باید نقش خود را درک کند و آماده اجرای صحیح برنامه در صورت لزوم باشد.
همچنین مهم است که یک سیستم به درستی در کد ها و استاندارد های پذیرفته شده ساخته شود، اما هر سیستمی که نادرست کار کند می تواند خراب شود. داشتن اپراتور های سیستم خنک کننده آموزش دیده واجد مزایای بسیاری است. اپراتور های کاملا آموزش دیده می تواند به اطمینان از عملکرد کارآمد سیستم کمک کنند و اغلب ثبل از بروز خرابی مشکلات را تشخیص می دهند. امکاناتی که تمایل به سرمایه گذاری در امر آموزش و نگهداری ندارند تا سیستم تبرید خود را در وضعیت مطلوبی نگه دارند، به طور تصادفی ترشح آمونیاک دارند.
هر چه قدر به تجهیزات و پرسنل توجه شود، هیچ تضمینی وجود ندارد که تاسیسات شما به طور تصادفی نشت آمونیاک نداشته باشد. جا به جایی محصول در داخل تاسیسات می تواند منجر به آسیب دیدگی لوله های محافظت نشده یا اواپراتور های سیستم شود. خوردگی، فرسایش، ناراختی و لرزش از دیگر شرایطی است که می تواند باعث حادثه شود. شما باید مسیر های تخلیه را برنامه ریزی کنید و کارمندان خود را با مسئولیت تعیین کنید تا مطمئن شوید همه از آنجا می روند و با پرسنل واکنش اضطراری تماس گرفته می شوند.
آشنایی بیشتر با سردخانه آمونیاکی
از گذشته تاکنون استفاده از سرما و انجام عمل سرمایش برای حفظ و نگهداری مواد غذایی و دیگر مواد فساد پذیر، امری مرسوم بوده است. به طوری که اختراع یخچال از بزرگ ترین اختراعات صنعتی بشر بوده است.
استفاده از گاز آمونیاک در صنعت تبرید و ساخت دستگاه های تبریدی به اواخر دهه نوزدهم میلادی بر می گردد. نخستین یخچال های آمونیاکی بر پایه سیکل تبرید ساخته شدند.
سیکلی که درست بر عکس سیکل های ماشین کارنو عمل می کردند و بیشترین بازدهی را در اختیار سازندگان قرار می دادند. در این سیکل سیال مبرد نقش مهمی بازی می کند. در واقع این سیال مبرد است که گرما را از محیط سرد تر به محیط گرم تر منتقل می کند. عملی که انجامش نیاز به دادن انرژی (یا همان کار) به سیکل تبرید داشت.
امروزه نیز سردخانه های آمونیاکی بر همان اساسی طراحی و تولید می شوند که در گذشته انجام می شد. با این تفاوت که پیشرفت تکنولوژی باعث شده تا دستگاه های به کار رفته در سیکل پیشرفته تر شده، عملکرد سردخانه های صنعتی بهبود پیدا کنند.
مزایای سردخانه آمونیاکی
· بوی شدید آمونیاک
آمونیاک بوی نامطبوعی دارد و در صورت نشت کردن، بلافاضله قابل تشخیص می باشد.
· کاهش هزینه های عملیاتی
استفاده از گاز آمونیاک هزینه های عملیاتی و اجرا را در سردخانه های صنعتی بزرگ کاهش می دهد.
· عدم اختلاط پذیری
سیال آمونیاک با ترکیبات روغنی قابل امتزاج نیست. این مورد به خصوص در زمان کار با کمپرسور ها اهمیت بالایی پیدا می کند.
· هزینه پایین تولید آمونیاک
آمونیاک یکی از فراورده های صنایع پتروشیمی می باشد که هزینه تولیدی پایینی دارد. در یک مقایسه نسبی باید گفت هزینه تولید یک کیلو گرم از فریون 22 نزدیک به دو برابر و نیم بیشتر از هزینه تولید یک کیلو گرم آمونیاک است.
· کاهش قطر خط لوله
در سردخانه های صنعتی بزرگ اندازه خطوط لوله و قطر آن ها روی هزینه های طراحی اثر مستقیم خواهد داشت. در صورت استفاده از آمونیاک، به خاطر ضریب انتقال حرارت بالا، می توانیم از لوله های با قطر کم تر استفاده و بهره برداری نماییم.
· سازگاری با محیط زیست
نیتروژن گازی است که هفتاد درصد از هوای اطراف ما را شکل داده است. در واقع بر عکس دیگر سیال های مبرد مثل ctc ها، اگر تجزیه شود مشکلات زیست محیطی به وجود نخواهد آورد. به همین خاطر امروزه بیشتر از آمونیاک استفاده می شود.
· دمای جوش پایین
دمای جوش پایین گاز آمونیاک سبب شده تا بالا ترین میزان تبرید یا همان سرمایش را در بین سیال های تبریدی موجود داشته باشد. به همین دلیل است که در ساخت سردخانه های صنعتی بزرگ و با ظرفیت سرمایشی بالا به سراغ آمونیاک می روند.
· میزان انتقال حرارت آمونیاک
میزان ضریب انتقال حرارت در گاز آمونیاک نسبت به دیگر سیال های مبرد بالا تر می باشد. در نتیجه عمل انتقال گرما در بخش های اواپراتور و کندانسور بهتر و سریع تر انجام می گیرد. به علاوه که به این شکل می توان از اواپراتور ها و کندانسور های کوچک تری بهره برد که باعث صرفه جویی در ساخت سردخانه صنعتی می شود.
معایب سردخانه آمونیاکی
سیال آمونیاک به عنوان مبرد سیکل های تبرید دارای مزایای مشخصی است، معایبی هم دارد که باعث می شود گاهی طراحان به جای آمونیاک به سراغ دیگر مبرد های تبریدی بروند.
· سمی بودن گاز آمونیاک
گاز آمونیاک ترکیبی سمی است و کار کردن با آن می تواند خطر آفرین باشد.
· اشتعال پذیری
گاز آمونیاک تحت شرایط خاصی می تواند قابلیت اشتعال پذیری نیز داشته باشد.
· وضع قوانین ایمنی سخت گیرانه
به خاطر سمی بودن آمونیاک و قابلیت اشتعال پذیری آن، لازن است در سردخانه آمونیاکی قوانین ایمنی سخت گیرانه ای وضع شود. هدف از این قوانین جلو گیری از هر رخداد غیر قابل پیشبینی می باشد. موضوعی که شاید خیلی باب میل انبار دار ها و مردم عادی نباشد. (طبیعی است که شما کار با سردخانه ای که نکات ایمنی آن ساده تر باشد را ترجیح بدهید.)
· بازبینی و تعمیرات
به دلیل سمی بودن گاز آمونیاک و قابلیت آتش گیری آن، لازم است به صورت مستمر خطوط لوله سردخانه مورد ارزیابی و بازبینی قرار گیرد.
· خورندگی آمونیاک در حضور آب
آمونیاک محلول در آب خاصیت بازی دارد و می تواند روند خورندگی فلزاتی مثل آهن، برنج یا مس را تشدید کند.
· کارکرد مبرد آمونیاک در فشار های پایین
کارکرد مبرد آمونیاک در مواقعی که فشارش درون خط لوله پایین تر از فشار جو قرار می گیرد، پایین می آید. در این مواقع اگر لوله سوراخ شود، باعث نفوذ جریان هوا و رطوبت محیط به درون خط لوله شده، فرایند خوردگی را تشدید می کند.
· به کار گیری در سردخانه های کوچک
استفاده از آمونیاک برای سردخانه های کوچک خیلی کارکرد مناسبی ندارد. در این مواقع سردخانه های فریونی انتخاب های بهتری هستند.
کمک های اولیه آمونیاک در صورت استنشاق
افراد مبتلا را فورا به فضای باز منتقل کنید و تمام پوشش هایی که همانند ماسک آمونیاک و ریش بند تنفس را محدود می کند، باز کنید.
فورا با اورژانس تماس بگیرید و ذکر کنید که نیاز به تجهیزات اکسیژن دارید.
فرد مبتلا را بی حرکت نگاه دارید و بدن او را با پتو بپوشانید.
اگر دهان و یا گلو سوخته است، در صورت به هوش بودن فرد مبتلا به او جرعه ای آب جهت شستشوی دهان و نوشیدن بدهید.
در صورت به هوش بودن فرد مبتلا و عدم سوختگی دهان به او چای یا قهوه گرم و شیرین بدهید. (هرگز به فردی که از هوش رفته چیزی نخورانید.)
می توانید در حضور پزشک از کپسول اکسیژن جهت بهبود تنفس فرد مبتلا استفاده کنید.
در صورت توقف تنفس، تنفس مصنوعی را اجرا نمایید.
کمک های اولیه آمونیاک سوختگی های پوست ناشی از ترشحات مایع و یا بخار اشباع
فورا با مقدار زیادی آب حداقل برای 15 دقیقه شستشو را ادامه داده و لباس های آلوده را در حین شستشو با دقت خارج کنید.
فورا با اورژانس تماس بگیرید.
بعد از شستشو تا دریافت توصیه های پزشکی حرفه ای، کمپرس نم دار محلول آب نمک را برای نقاط مبتلا آغاز کنید.
